Ο τέλειος εσπρέσο: Πώς κρίνεται από τους καλύτερους coffee barista του κόσμου;

Ο εσπρέσο είναι η απόλυτη έκφραση του καφέ — συμπυκνωμένος, γεμάτος αρώματα, με χαρακτήρα και σώμα. Οι κορυφαίοι barista του κόσμου ακολουθούν συγκεκριμένα πρότυπα για να κρίνουν και να δημιουργήσουν τον “τέλειο εσπρέσο”. Παρακάτω σας παρουσιάζω τα βασικά τεχνικά και γευστικά στοιχεία που παίζουν ρόλο.


ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: ΠΟΣΑ ΓΡΑΜΜΑΡΙΑ ΚΑΦΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ;

Οι επαγγελματίες barista συνήθως χρησιμοποιούν 18-20 γραμμάρια φρεσκοαλεσμένου καφέ για διπλό εσπρέσο. Η ποσότητα αυτή εξαρτάται από τη συνταγή του καφέ, την ποικιλία και το αποτέλεσμα που επιδιώκεται. Ο στόχος είναι η σωστή ισορροπία μεταξύ πικράδας, οξύτητας και γλυκύτητας.


ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΚΑΦΕ-ΝΕΡΟΥ: Η ΣΧΕΣΗ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ

Η τυπική αναλογία είναι 1:2 – δηλαδή, αν βάλουμε 18g καφέ, στο φλιτζάνι θέλουμε περίπου 36g υγρού εσπρέσο. Αυτή η αναλογία επιτυγχάνεται με χρόνο εκχύλισης 25-30 δευτερόλεπτα, κάτι που θεωρείται ιδανικό για την ανάδειξη όλων των γευστικών στοιχείων.


ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ: Η ΑΘΟΡΥΒΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΕΣΠΡΕΣΟ

Η θερμοκρασία του νερού πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 90°C και 96°C. Αν είναι χαμηλότερη, ο καφές βγαίνει “ρηχός” και άγουρος. Αν είναι υψηλότερη, έχουμε υπερεκχύλιση, που δίνει πίκρα και καμμένο προφίλ.


ΑΛΕΣΜΑ: ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΥΦΗ

Το άλεσμα για εσπρέσο πρέπει να είναι λεπτό, αλλά όχι σαν σκόνη. Η υφή του θυμίζει λεπτή άμμο. Πολύ χοντρό άλεσμα προκαλεί υποεκχύλιση, ενώ πολύ ψιλό εμποδίζει το νερό να περάσει σωστά και «πνίγει» το φλιτζάνι.


ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ORIGINS: Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΕΣΠΡΕΣΟ

Ο εσπρέσο μπορεί να φτιαχτεί είτε με μονοποικιλιακούς καφέδες (single origin) είτε με χαρμάνια.

Οι single origin καφέδες (π.χ. από Αιθιοπία ή Κολομβία) συνήθως δίνουν πολύπλοκα αρώματα και έντονη οξύτητα.

Τα blends προσφέρουν σταθερότητα, ισορροπία και σώμα, ιδιαίτερα αγαπητά στους επαγγελματίες barista.


ΑΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΕΥΣΤΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ: ΠΩΣ ΤΟΝ ΚΡΙΝΟΥΝ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

Οι κορυφαίοι γευσιγνώστες αναζητούν στον εσπρέσο:

Γλυκύτητα (φυσική, όχι προσθήκη ζάχαρης)

Καθαρότητα αρωμάτων (π.χ. νότες σοκολάτας, φρούτων, ξηρών καρπών)

Ισορροπία μεταξύ πικρού, ξινού και γλυκού

Aftertaste (επίγευση): Πόσο διαρκεί και πόσο ευχάριστο είναι το τελείωμα

ΚΡΕΜΑ (CREMA): Ο ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΕΣΠΡΕΣΟ

Η αφρώδης επιφάνεια του εσπρέσο – η “crema” – πρέπει να είναι παχιά, ελαστική και χρυσαφένια, χωρίς μεγάλες φυσαλίδες. Αν εξαφανιστεί σε λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα, το εκχύλισμα δεν ήταν σωστό. Δεν είναι μόνο για εμφάνιση – παίζει ρόλο και στη γευστική αίσθηση.

ΜΕ ΖΑΧΑΡΗ Ή ΣΚΕΤΟΣ; ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ

Οι barista και γευσιγνώστες προτείνουν τον εσπρέσο σκέτο, χωρίς ζάχαρη, ώστε να απολαμβάνει κανείς την αυθεντική πολυπλοκότητα του καφέ. Όμως, η προσθήκη ζάχαρης δεν θεωρείται “λάθος” – είναι θέμα προσωπικού γούστου. Οι αυστηροί διαγωνισμοί, πάντως, τον αξιολογούν πάντα σκέτο.